Türk Dünyasında Ayın Gündemi (Haziran 2015)
— Arnavutluk’ta, 21 Haziran Pazar günü yapılan yerel seçimin ardından, ülkedeki 61 belediyeden 57’inde oy sayımı tamamlandı. Tiran’da seçimin galibi Sol koalisyon oldu. Avrupalı Arnavutluk Koalisyonu 43 belediyeyi kazanırken, İş ve Haysiyet Koalisyonu ise 14 belediyede oyların çoğunu almayı başardı. Sosyalist parti öncülüğündeki sol koalisyon, Tiran, Berat, Durres, Gjirokastra, Elbasan,Vlora, Kruja gibi ülkenin en büyük şehirlerinde galip geldi. Demokratik parti öncülüğündeki sağ koalisyon ise İşkodra, Pogradec’te öne geçti. Seçimlerde dikkat çeken bir diğer önemli unsur da, 9 belediyede kadın adayların belediye başkanı olarak seçilmeleri oldu.
— Sandığa giden bir başka ülke de Moldova. Moldova ve Gagauz Özerk Yerinde 14 Haziran’da yapılan ve bir milyon 300 bin küsur kişinin oy kullandığı seçimlere katılma yüzdesi 48 nokta 9 olarak gerçekleşti. Gagauz Özerk yerinde seçimler ikinci tura kaldı. Ülkede 898 belediye başkanı ve 12 binden fazla danışmanın belirlenmesi için sandık başına gidildi. Seçimlerin ilk turunda 5 kentte Başkan belli olurken, Başkent Kişinev ve Komrat dahil bir çok şehirde seçimler ikinci tura kaldı. Yerel seçimlerin 2. turu yarın yapılacak.
— Moldova’ya bağlı Gagauzya Özerk Yönetimi Başkanı Irina Vlah, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’yı ziyaret etti. Her ikisi de yeni seçilen liderler, birbirlerine ‘hayırlı olsun’ dileğinde bulundu. Hıristiyan bir Türk topluluğu olan Gagauzya’nın kadın lideri, Mustafa Akıncı ile zaman zaman tercümana ihtiyaç duymadan Türkçe sohbet etti.
— Ermenistan’ın başkenti Erivan’da binlerce gösterici, elektrik fiyatlarındaki artışı gerekçe göstererek kent merkezinde toplandı. Eylemcilerin, Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ı istifaya davet eden sloganlar attığı bildiriliyor. Kamu Hizmetleri Komisyonu’nun 17 Haziran’da aldığı kararla elektrik fiyatları yüzde 16 oranında artırıldı. Yeni tarife, 1 Ağustos’ta yürürlüğe girecek. Öte yandan Erivan’daki protestoya destek veren kent sayısı da artıyor. Armenia Today’in haberine göre, Vanadzor kentinde de elektrik fiyatlarındaki artışı protesto eylemi düzenlendi. Ülkenin kuzeyinde, Rusya askeri üssünün bulunduğu Gümrü kentinde de oturma eylemi devam ediyor. Ermenistan hükümetinin aldığı karar, yurtdışında yaşayan Ermeniler tarafından da protesto ediliyor. Amerika Birleşik Devletleri’nin Los Angeles kentindeki Ermenistan Konsolosluğu önünde toplanan yüzlerce kişi, fiyat artışını protesto etti. Protesto eylemleri Strasburg’un yanı sıra, Fransa ve Almanya’nın birkaç kentinde de düzenlendi. Öte yandan Ermenistan Silahlı Kuvvetleri’nin bazı birlikleri, Azerbaycan ile sınırdaki daimi üslerinden başkent Erivan’a aktarıldı. Yerel medyanın haberine göre, Erivan’a takviye edilen askeri birlikler, gösterileri dağıtma veya şiddet olaylarının genişlemesini engelleme emrini bekliyor.
— Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Rusya’nın St. Petersburg şehrinde gerçekleşen, 19. St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu çerçevesinde, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Görüşmede iki ülke arasındaki ticaret, ekonomik, yatırım ve enerji işbirliği konuları ele alındı. Putin, Kırgızistan’ın, Rusya’nın Orta Asya’daki ortağı ve müttefiki olduğunu belirterek, “Bizim aramızda sadece siyasi ilişkiler ve entegrasyon süreçleri gelişmiyor, aynı zamanda Kırgızistan, Rusya’nın önde gelen ticari ve ekonomik ortağı olmaya devam ediyor.” dedi. Atambayev de Rusya’nın Kırgızistan’ın en önemli stratejik ortağı olduğunu vurgulayarak, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha güçleneceğine inandığını belirtti.
— Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Rum lider Nikos Anastasiadis, Kıbrıs’ta devam eden müzakere süreci kapsamında bir araya geldi. Yedi aylık aranın ardından 15 Mayıs’ta yeniden başlayan görüşme sonrasında bir açıklama yapan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, üçüncü resmi görüşmenin tamamlandığını, dördüncüsünün 29 Haziran’da yapılacağını kaydederek, liderlerin sürece daha aktif bir şekilde katılma zamanının geldiğini dile getirdi. Akıncı, “Hedef Kıbrıs’ta kapsamlı bir çözüme ulaşmaktır. Zaman kaybetmek hiçbir tarafın işine gelmemektedir. Kıbrıs’ta iki tarafın da kabul ettiği, gelecek kuşakları belirsizlikten kurtaracak, Kıbrıs Türk toplumunu uluslararası hukukun içine sokacak, iki kurucu devletin oluşturacağı federal bir yapıyı bir an önce kurmak hepimizin amacıdır” ifadelerini kullandı. Rum lider Nikos Anastasiadis de Kıbrıs sorununun mutlu bir sona ulaşılabileceği konusunda temkinli ve iyimser olduğunu söyledi. Amaçlarının mümkün olan en kısa zamanda Kıbrıs sorununa bir çözüm bulunması olduğunu ifade eden Anastasiadis, bunun da taraflar arasındaki diyaloğun gidişatına bağlı olacağını belirtti.
— Uygur Türklerinin yoğun olarak yaşadığı Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde memurlar, öğrenciler ve öğretmenlerin oruç tutması yasaklandı. Lokantalar da açık tutulmak zorunda. Sincan’ın Tarbagatay ilinde okullara gönderilen yazıda “Ramazan sırasında etnik azınlıktan öğrenciler oruç tutamaz, camilere giremez, dini eylemlerde bulunamaz” ifadesi kullanıldı. Çing İlçesi’nde Gıda ve İlaç Dairesi, “Yemek verilen iş yerleri, Ramazan sırasında normal çalışma saatleri içinde çalışacak” duyurusu yapıldı. İnsan hakları savunucuları tarafından eleştirilse de, Çin’i yöneten ve resmi olarak ateist olan Komünist Parti, Müslümanların Ramazan ayında oruç tutmasını her yıl engellemeye çalışıyor. Uygur aktivistler, bu durumun bölgedeki etnik gerginliği artırdığını; etnik gerginliğin de son yıllarda binlerce kişinin ölümüne neden olduğunu belirtiyor. Çin ise Sincan’daki çatışmalardan “dini aşırılıkçılık” ve “terör tehdidi”ni sorumlu tutuyor. Diğer taraftan, Çin’in işgal altında tuttuğu Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehrinde polis tarafından yapılan açıklamada Uygurlardan oluşan bir grubun polise bıçak ve patlayıcılarla saldırdığı ve en az üç polisin öldüğünü duyuruldu. Açıklamada polisin saldırıyı düzenleyen Uygurlara karşılık vererek en az 15 kişiyi öldürdüğü belirtildi.
— Dünya Ticaret Örgütü’ne katılmak için ilk başvurusunu 1996 yılında yapan Kazakistan, 19 yıldır devam eden müzakere sürecini tamamlamak üzere. Kazakistan’ın üyeliği 22 Haziran’da gözden geçirilecek. Dünya Ticaret Örgütü’nün resmi bildirisine göre Kazakistan’ın Avrasya Ekonomik Birliğine katılması, ikili müzakereleri gerektiriyor. Bu da Kazakistan’ın örgüte katılmasını zorlaştıran faktörlerden biri. Rusya’nın da 2012 yılında katıldığı Dünya Ticaret Örgütü’ne üye olan devlet sayısı ise 161.
— Özbekistan, Bağımsız Devletler Topluluğu üyesi ülkeler arasında Rusya’ya en çok öğrenci gönderen ülke oldu. 2014 yılında Özbekistan’daki okul ve kolejlerden mezun olan 1080 öğrencinin 305’i Rusya’da üniversite okumak üzere kota hakkını kullandı.
— Azerbaycan’ın başkenti Bakü bir ilke ev sahipliği yaptı. Avrupa Oyunları’nın ilki, 68 bin seyirci kapasiteli Bakü Ulusal Stadyumu’nda gerçekleştirilen açılış töreniyle başladı. Muhteşem ses ve ışık gösterileriyle renklenen açılış töreninin en çarpıcı görüntülerinden biri de yaklaşık bin oyuncunun katıldığı, Azerbaycan’a özgü halı sanatı motiflerinin sunulduğu koreografi gösterisiydi. Bakü’deki tarihi Ateşgah Anıtı’nda Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından yakılan meşale, 5 bin 500 kilometrelik ülke turunun ardından stada getirilerek oyunların başlangıcı yapıldı. Azerbaycan kültür ve tarihini yansıtan, geleneksel minyatür sanatının ve sembollerin kullanıldığı havai fişek, koreografi ve ışık gösterileriyle süren törenin devamında oyunlarda yarışacak sporcular, ülkelerinin bayraklarıyla stada girdi. Kafilelerin geçidi sonrasında şarkıcı Lady Gaga, “Imagine” şarkısını piyano eşliğinde seslendirdi. Tören, cumhurbaşkanı Aliyev’in oyunların başladığını resmen ilan etmesi ve yaklaşık 2 bin oyuncunun geleneksel Azerbaycan halayı olan “Yallı”yı oynamasıyla sona erdi. Avrupa Oyunları liderleri de buluşturdu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Monaco Prensi II. Albert’ın da aralarında bulunduğu yaklaşık 15 devlet başkanı ve liderle, yaklaşık 40 üst düzey devlet yöneticisi seremoniye onur konuğu olarak katıldı. Törende Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil etti. Azerbaycan tarihinin en büyük organizasyonu olan 1. Avrupa Oyunları’nda 50 ülkeden yaklaşık 6 bin sporcu, 20 branşta yarışacak. Bakü’deki 18 tesiste yapılacak oyunlar süresince 800’ü yabancı, 700’ü yerli yaklaşık bin 500 gazeteci görev yapacağı oyunlar 17 gün sürecek ve 28 Haziran’da yapılacak kapanış töreniyle sona erecek.
— Kırım’daki insan hakları ihlallerini incelemek için bölgeye gönderilen gayrı resmi Türk heyetinin “Rusya Federasyonu’nun Kırım’ı İlhakı Sonrasında Kırım Tatarlarının Durumu” raporu, Rusya’nın bölgeyi ilhakından sonra yapılan ciddi insan hakları ihlallerini kayda geçirdi. Raporda, fiili yönetim döneminde Kırım Tatarlarının ve önde gelenlerinin üzerindeki baskıların yoğunlaştığına, Meclis üyelerini itibarsızlaştırma ve etkisizleştirme politikası izlendiğine, ev ve camilere baskınlar düzenlendiğine ve sistematik olarak ifade vermeye çağrıldıklarına dikkat çekildi. Rusya’nın Kırım’ı ilhakından sonra toplantı ve gösteri yapma, ifade özgürlüğü gibi temel hak ve özgürlüklerde ciddi gerilemelerin görüldüğü, fiili yönetimin sistematik şekilde baskı ve sindirme politikası izlediği, faili meçhul cinayetler ve kaybolan kişiler konusunda açılan soruşturmaların sonuçlandırılmadığı belirtildi. Raporda ayrıca Rusya’nın Kırım’ı ilhakını açıkça eleştiren ve Rusya ile işbirliği yapmayı reddeden Kırım Tatarlarının önde gelenleri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Server Kadirov, Refat Çubarov ve Kırım Haber Ajansı Genel Koordinatörü İsmet Yüksel’in, Kırım’a girişlerinin bu suçlamaya binaen 5 yıl süreyle yasaklandığı hatırlatıldı. Raporda medyaya uygulanan baskı politikalarından örnekler de yer aldı. Heyetin raporunda, yayın merkezlerine yapılan baskınlar, yayın izinlerinin yenilenmemesi gibi uygulamalarla devam ettiği, yüksek izlenme oranına sahip ATR Kırım Tatar Televizyon kanalına yayın lisansı verilmemesi suretiyle muhalif olmayan kişilere satılmasının hedeflendiğinin anlaşıldığı ayrıca yardım kuruluşu Kırım Vakfı’nın mallarına el konularak tüm faaliyetlerinin durdurulduğu kaydedildi. Sosyal medyanın da sürekli gözetim altında tutulduğu belirtilen raporda Ukrayna pasaportlarını teslim etmek istemeyenlerin de işe alınmadığı veya işten çıkarıldığına dikkat çekildi. Öz- Savunma Birlikleri’nin Kırım Tatarlarının evlerinde arama yaptıkları, keyfi kimlik sordukları, psikolojik ve fiziksel şiddet uyguladıkları dile getirdiği kaydedilen raporda, cinayet, kayıp, dayak ve işkence olaylarının sorumluları olarak da bu birliğin gösterildiği vurgulandı. Okullarda Kırım Tatarca ders saatlerinin azaltıldığı, Ukrayna yönetimi döneminde basılmış kitapların kullanımının yasaklandığı, Rusçayı ön plana çıkaran eğitim politikası izlendiği de raporda yer aldı. Raporda ayrıca, Kırım Tatarları için önceliğin ekonomik sorunlar değil milli kimliklerini korumak ve yaşatmak olduğunu ortaya koyduğu vurgulandı.
— Bosna Hersek’te Boşnakların Müslüman olmasının en önemli simgelerinden Ayvaz Dede anısına 505 yıldır düzenlenen şenlikler, Prusats kasabasında, binlerce kişinin katılımıyla kılınan namaz ve edilen duaların ardından sona erdi. Şenliklere, başta Türkiye olmak üzere birçok ülkeden çok sayıda insan katıldı. Etkinliğe katılanlar, atlılar öncülüğünde, inanışa göre 505 yıl önce yaşanan kuraklık sırasında Ayvaz Dede’nin 40 gün 40 gece boyunca dua ettiği ve daha sonra suyun çıktığı kayalık alana yürüdü. Yaklaşık 8 kilometrelik yürüyüşün ardından binlerce kişi, kayanın yarılıp suyun çıktığına inanılan alanda dua etti. Bosna Hersek İslam Birliği Başkanı Hüseyin Kavazoviç, Müslümanlara “bir olma” çağrısında bulundu.
— Azerbaycan’ın başkenti Bakü’nün ev sahipliğinde ilk kez düzenlenen Avrupa Oyunları’nın açılış törenine katılan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ikili görüşme yaptı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in davetlisi olarak, düzenlenen 1. Avrupa Oyunları’nın açılış törenine katılan iki liderin basına kapalı görüşmesi yaklaşık bir buçuk saat sürdü. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, Bakü’de yaptıkları görüşmede enerji başta olmak üzere iki ülke arasında çeşitli sektörlerdeki işbirliğinin, ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi ve ticaret hacminin artırılması gerektiğini vurguladılar. Suriye, Ukrayna, Kırım meseleleri ile Tatarların durumunun da Erdoğan ve Putin tarafından masaya yatırıldığı öğrenildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan Bakü’de ayrıca Azerbaycan ve Türkmenistan Devlet Başkanlarıyla da ikili görüşmelerde de bulundu.
— Tatarların İslamiyeti kabulünün bin 126. yıl dönümü, “Kutsal Bolgar Toplantısı” etkinlikleriyle kutlandı. Geçen yıl UNESCO’nun Dünya Mirası listesine dahil edilen tarihi Bolgar kenti, bu yıl da “Kutsal Bolgar Toplantısı” ile çok sayıda yabancı konuk ve Rusya’nın 65 bölgesinden gelen 900 Tatar imama ev sahipliği yaptı. Dünyanın en büyük Kur’an-ı Kerim’inin yer aldığı “Hatıra Bilgisi” binası yanında düzenlenen toplantı, Kuran-ı Kerim okunarak başladı. Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov, dört müftü ile yapılan görüşme sonrasında Rusya Müslümanları Sosyal Doktrininin kabul edildiğini belirterek gelecek dönemde Bolgar’da Rusya İslam Akademisi’nin kurulacağını ve Rusya’daki camilerde görev alacak imamların burada yetişeceğini söyledi.
— Kırgız yazar ve devlet adamı Cengiz Aytmatov, vefatının 7. yılında Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’teki mezarı başında anıldı. Törene katılan Kırgızistan Bilimler Akademisi Başkan Yardımcısı Abdıldacan Akmataliyev, Aytmatov’un milli edebiyatın gelişimine verdiği katkıları anlattı. Yazarın yakın dostu olan Akmataliyev, “Aytmatov, kalplerimizde yaşıyor. Onun eserlerini okuyarak nesillere aktarılmasına çaba sarf ediliyor.” derken, Genç edebiyatçı Asel Orozbayeva’nın, “Böyle bir şahsiyet dünyaya bin yılda bir gelir. Biz gençler olarak, kendisini asla unutmayız. Onun eserlerini okuyor, terbiye alıyoruz” cümleleriyle duygularını dile getirdi. Kırgızistan’ın kuzeyindeki Talas eyaletinde, 12 Aralık 1928’de dünyaya gelen Aytmatov, 10 Haziran 2008’de 79 yaşında hayatını kaybetti. Yazarın ailesi ve yakınlarının katıldığı törende Kuran-ı Kerim okundu ve dualar edildi.
— Tacik ve Çin güvenlik kuvvetlerinin özel birimleri Cumartesi günü dağlı Vahdet Ramit şehrinde bulunan eğitim merkezinde bir tatbikat yaptı. Tacikistan İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, tatbikatların uluslararası terörizme karşı Tacikistan İçişleri Bakanlığı ve Çin Halk İçişleri Bakanlığı arasındaki işbirliğini güçlendirecek ve iki ülke özel güvenlik güçlerinin performanslarını iyileştirecek nitelikte olduğu belirtildi. Tacikistan İçişleri Bakanlığı’nın başka bir haberine göre ise Çin hükümeti, Tacikistan güvenlik birimlerine karşılıksız yardım edecek. Haberde yardımın hangi alanlarda yapılacağı ise açıklanmadı.
— Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev, 1989 yılında yıkılan komünist Jivkov rejimine karşı direnişin öncülüğünü yapan üç Türk’ü devlet nişanıyla ödüllendirdi. Hükümetin teklifi üzerine Cumhurbaşkanlığı köşkünde düzenlenen törende Mustafa Ömer, Yusuf Babekoğlu ve Ali Ormanlı’ya “Onurlu Yurttaşlık Görevi” devlet nişanı verildi. Cumhurbaşkanı Plevneliev, 10 Kasım 1989 tarihinde çöken Jivkov döneminin, 26 yıl önce Türk ve Müslümanların direnişi ile başlayan ve “Mayıs Olayları” olarak bilinen hareketle sona erdiğini söyledi. Plevneliev, eski rejimin zorla isimlerini değiştirmeye, dinini yasaklamaya çalıştığı bir dönemde Bağımsız İnsan Hakları Koruma Derneği ve Demokratik İnsan Hakları Ligi gibi Türklerin kurduğu örgütlerin cesur bir mücadele verdiklerinin altını çizdi. Bulgaristan’ın devrik diktatörü Todor Jivkov rejiminin 1985 yılında Türk ve Müslümanlara karşı giriştiği asimilasyon kampanyası sonucu ülkede özüne ve dinine sadık kalan çok sayıda insan mahkum edilmiş ya da sürgüne yollanmıştı. Rejimin yıkılmasına neden olan azınlığın iradesini kıramayan rejim, iktidardan düşmeden önce 450 bin kişiyi Türkiye’ye göçe zorlamıştı.
— Afganistan Başbakanı Abdullah Abdullah, resmi ziyaret için gittiği Tacikistan’da ülke lideri İmamali Rahman’la görüştü. Tacikistan Devlet Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada Afganistan ile her zaman dostluk ve işbirliği ilişkilerinin destekleneceği belirtilerek “İlişkilerin yüksek bir düzeyde olmasını ve her iki tarafın çıkarlarını karşılamasını istiyoruz. Bölge ülkeleri arasında ikili ilişkilerimiz özel bir öneme sahiptir” denildi. Abdullah Abdullah ise geçen yıl sonbaharda yapılan Afganistan Cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra ulusal birlik hükümetinin başkanı olarak Tacikistan’a ilk ziyaretini yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Taraflar iki ülke arasındaki işbirliğinin imzalanan 80’den fazla anlaşma ile kalıcı hale geldiğini belirtti.
— Şanghay İşbirliği Örgütü’nün Moskova’daki toplantısında, Hindistan ve Pakistan arasında diyalog ortaklığı belgesi imzalandı. Toplantı sonrası yapılan ortak basın açıklamasında “Şanghay İşbirliği Örgütü, genişlemeyi öngören adımlar atmaya ve dünyada var olan zorluklar ve yeni tehditlere karşı diğer uluslararası örgütlerle işbirliği yapmaya hazırdır” dendi. TASS ajansında yer alan habere göre, toplantıda Putin, Şanghay İşbirliği Örgütü çok başarılı şekilde gelişiyor. Sadece üye devletler değil, örgütle işbirliği içinde olan 12 devlet de bizim faaliyetlerimize büyük ilgi gösteriyor” dedi. Örgüte şu anda Rusya’nın yanı sıra Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan tam üye. Afganistan, Hindistan, İran, Moğolistan, Pakistan, Belarus ve Sri Lanka ise bu örgütle “diyalog ortaklığı” belgesini imzalamış durumda. Şanghay İşbirliği Örgütü liderler zirvesi, 8-10 Temmuz tarihlerinde Rusya’nın Ufa kentinde yapılacak.
— Sözlük, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Urdu Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Bahtiyar Eşref ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Urdu Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Celal Soydan tarafından hazırlandı. Sözlüğün tanıtım toplantısı, Pakistan Büyükelçiliği, Türk Dil Kurumu ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi tarafından ortaklaşa organize edildi. Toplantıda konuşan Pakistan’ın Ankara Büyükelçisi Süheyl Mahmud, “Bugün bizim için son derece sevinçli bir gün. Çünkü Pakistan ve Türkiye arasındaki kültürel ilişkileri daha da sağlamlaştırmak için büyük bir adım atıyoruz” dedi. Mahmud, Türk Dil Kurumu’nun çalışmalarıyla, Aynı kökten gelen Türk ve Urdu dili ve edebiyatlarının yakınlaşmasına değer verdiğini gördüklerini ve bu nedenle şükranlarını kendilerine ilettiklerini söyledi.
— Avrupa Birliği Makedonya’daki siyasi krizin aşılması için devrede. Ülkedeki siyasi parti ve örgüt liderleriyle biraraya gelen Avrupa Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden sorumlu AB Komiseri Johannes Hahn, Makedonya’daki siyasi krizin aşılması için gelecek yılın nisan ayı sonuna kadar erken seçime gidilmesi konusunda ülkedeki siyasi parti liderleriyle görüş birliğine vardıklarını söyledi. Hahn, bir sonraki görüşmenin gelecek hafta Brüksel’de gerçekleşeceğini açıkladı. Makedonya’daki siyasi kriz 2010 yılında, hükümet aleyhine yayın yapan A1 televizyonunun kapatılması ve televizyon kanalı sahibinin tutuklanması ile başlamış, ardından 2012 yılının sonunda, 2013 yılı bütçesinin görüşüldüğü meclis oturumunda büyümüştü. Kriz, 2015 yılının başından itibaren yeni bir boyut kazandı. Ana muhalefet lideri Zaev’in, Başbakan Gruevski ve diğer hükümet üyelerinin telefon görüşmelerini kamuoyuyla paylaşması ve söz konusu kişileri yolsuzluk yapmak, görevi kötüye kullanmak ve suçların üzerine örtmekle suçlaması ülkedeki krizin daha da derinleşmesine neden oldu.
— Kırgızistan’dan Rusya’ya giden göçmenlerin yaklaşık 250 bine yakını Rus vatandaşlığına geçti. Rusya vatandaşlığına geçen Kırgızistanlıların durumu Bişkek’te tartışıldı. Tartışmaya Rus tarihçi ve Orta Asya uzmanı Sergey Abaşin de katıldı. Abaşin’e göre yaklaşık 200-250 bin arası Kırgızistanlı son yıllarda Rus vatandaşlığına geçti. Toplantıda Kırgızistan’dan Rusya’ya göçün çok çeşitli nedenleri olduğu ve göç yollarının belirli olmadığı kaydedildi. Göçmenlerin büyük çoğunluğunu ülkenin güneyinde yaşayan Özbekler oluşturuyor. Rusya’ya göç eden Özbekler yeni ortama çabuk alışıyor. Göçmenlerin geneli ise burada çalışarak kazandıkları parayı ülkelerine gönderiyor.
— Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev’in Rusya’nın 1916 yılında Kırgız halkına karşı toplu cinayetlerinin 100. Yıldönümünde takip edilecek strateji ile ilgili bir kararname imzaladığı bildirildi. Atambaev’in kararnamesinde 1916 yılında Rusların Türkistan’da yaptığı katliamlarda Kırgızların yüzde 40’ının öldürüldüğü belirtildi. Kararnamede “Uzun yıllar 1916 olaylarını hatırlamamak gibi yanlış bir politika uygulandı. Bağımsızlıktan sonra sivil toplum kuruluşlarının bu konudaki girişimleri devlet organlarının kararlarına yansımadı. Neticede 1916 olaylarını doğru değerlendirmek, dağ geçitlerinde ölenleri yeniden defnetmek, olaylarda ölenlerin anısını yaşatmak gibi konular çözüme bağlanamıyor” denildi. Kararnameye göre, toplu mezarlardakilerin yeniden defnedilmesi ve 1916 olaylarını ilmi yönden araştırılması için devlet bütçesinden kaynak ayrılacak. Bazı Kırgız tarihçileri ve sivil toplum temsilcileri soykırım olarak nitelendirdikleri 1916 olaylarından dolayı Rusya’nın tazminat ödemesini talep ediyor. Rusya’nın Türkistan’da 1916 yılında yaptığı katliam konusu birkaç yıl önce de gündeme getirilmişti. 2008 yılında Kırgız Meclisi Ağustos ayının ilk pazarını bu katliam kurbanlarını anma günü ilan etmiş; Kırgız Meclisinin bu kararını Moskova hükümeti protesto etmişti. 1916 yılında Orta Asya halkları Çarlık Rusya’sının zorla işçi yapılma politikasına karşı büyük bir isyan başlatmışlardı. Tarihi belgelere göre, 1916’nın Temmuz ayında Semerkant’ta 25, Sirdarya’da 20, Fergana vadisinde 86 halk ayaklanması olmuştu. Bu isyanların tümü Rus askerleri tarafından acımasızca bastırılmış ve katliamlarda yüz binlerce Türkistanlı öldürülmüştü.
— Berat Kandili dolayısıyla Batı Trakya’ya gelen Diyanet İşleri Başkanı Görmez, temaslarına Gümülcine Başkonsolosluğunu ziyaret ederek başladı. Görmez burada yaptığı konuşmada, Berat Kandilinde Batı Trakyalı Müslüman Türk kardeşleriyle olmaktan büyük mutluluk duyduğunu belirterek “Gecikmiş de olsa buradaki soydaşlarımızla Batı Trakya’daki Müslüman Türk kardeşlerimizle birlikte olmaktan bahtiyarız” dedi. Batı Trakya’daki Müslüman Türk azınlığın dini alanda karşılaştığı sorunlara değinen Görmez, ziyareti sırasında Batı Trakyalı din adamlarıyla bu sorunları görüşme imkanı bulacağını söyledi. Görmez, “Çağımızda ülkelerin büyüklüğü, sahip olduğu ekonomik gücüyle değil, içerisinde bulunan farklı kültür ve inançları birlikte yaşatabilme gücüyle değerlendirilir. Yani eğer bir ülke kendi içerisinde yaşayan farklı inançları ve kültürleri yok sayıyorsa kimliklerin inşası notasında engel çıkarıyorsa o ülkenin küçüldüğü ve bugünkü dünyada yeri olmadığı anlamına gelir” dedi. İskeçe’nin seçilmiş Müftü Yardımcısı Ahmet Kral, Türkiye’den, Diyanet İşleri Başkanı gibi üst düzey yetkililerin Batı Trakya’yı ziyaret etmesinin Türk azınlığını cesaretlendirdiğini söyledi.