Türkistan Gündemi .TV

Türk Dünyasında Ayın Gündemi (Aralık 2015)

— Türkiye ile Sırbistan Arasında Dört Anlaşma

Başbakan Ahmet Davutoğlu Sırbistan Başbakanı Alexandar Vuçiç’in daveti üzerine Belgradı ziyaret etti. Ziyaret sırasında iki ülke arasında eğitim, sağlık, ticaret alanlarında çeşitli anlaşmalar imzalandı. Başbakan Davutoğlu ve Sırbistan Başbakanı Alexandar Vuçiç’in de katıldığı törende imzalanan anlaşmalar arasında; TİKA ile Belgrad Üniversitesi Arasında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sırbistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hibe Sözleşmesi, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Sırbistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ram Kalesi Restorasyonu ve DEİK ile Sırbistan Ticaret Ve Sanayi Odası Arasında İşbirliği Mutabakat Zaptı, iki ülkenin Savunma Bakanlıkları arasında, “2015 İkili Askeri İşbirliği Planı” yer aldı. Davutoğlu’nun Türklerin yoğun olarak yaşadığı Novi Pazar şehrine gerçekleştireceği ziyaret ise yoğun sis nedeniyle iptal edildi.
— Azerbaycan’da Aliyev’den Yılbaşı Affı
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, yılbaşı ve 31 Aralık Dünya Azerbaycanlıları Dayanışma Günü öncesinde 210 mahkûmu affetti. Cumhurbaşkanı Aliyev kendisine yapılan başvuruları değerlendirdiğini belirtti. Aliyev, mahkûmların kişiliklerini, ailevi ve sağlık durumlarını, mahkûmluk süresindeki hal ve davranışlarını göz önünde bulundurarak anayasanın ilgili maddeleri esasında af kararını imzaladığını kaydetti. Genelgede aralarında Büyük Britanya, Gürcistan, Nijerya, İran, Kazakistan, Afganistan, Suriye, Pakistan, Kamerun, Kamboçya ve Çin gibi ülkelerden yabancı mahkûmların da bulunduğu 210 kişinin ismine yer verildi. Affedilenler arasında Mehmet Kılıçparlar adlı bir Türk vatandaşı da var.

— Ahıska Türklerinden İlk Kafile Türkiye’ye Geldi
Ukrayna’nın doğusunda Rusya’nın desteklediği ayrılıkçıların başlattığı iç savaş yüzünden evlerini ve işlerini kaybeden Ahıska Türklerinden ilk kafile Türkiye’ye geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla Ukrayna’dan özel uçakla Erzincan’a getirilen 164 kişiden oluşan 45 Ahıska Türkü aile, Erzincan’ın Üzümlü ilçesinde kendileri için hazırlanan evlere yerleştirildi.

— Afganistan Cumhurbaşkanı Ankara’da
Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani Ahmedzai Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetlisi olarak iki günlük resmi ziyaret kapsamında Türkiye’ye geldi. Erdoğan ve Ahmedzai, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen resmi törenin ardından baş başa görüşmeye geçti. Görüşme gündeminde iki ülke arasındaki ilişkiler, bölgesel ve uluslararası sorunlar bulunuyor.

— Tacikistan Serbest Ticaret Bölgesi Anlaşması’nı Onayladı
Tacikistan Meclisi, Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri arasında imzalanan Serbest Ticaret Bölgesi Anlaşması’nı onayladı. Tacikistan’ın dış ticaretinde, başta Rusya ve Kazakistan olmak üzere Bağımsız Devletler Topluluğu üyelerinin payı yüzde 50’yi buluyor. Topluluğa üye ülkeleri arasında Serbest Ticaret Bölgesi’nin oluşturulmasını öngören anlaşma, 18 Ekim 2011’de St. Petersburg’ta düzenlenen Bağımsız Devletler Topluluğu Hükümet Başkanları toplantısında sekiz üye ülkenin temsilcileri tarafından imzalanmıştı. Anlaşma, 20 Eylül 2012 tarihinde Rusya, Belarus ve Ukrayna’nın, ülkelerindeki onay sürecini tamamlamasının ardından yürürlüğe girmişti.

— Çin’de 2. Çocuğa İzin Yeni Yılda Yürürlükte
Çin’de çiftlerin ikinci çocuğa sahip olabilmesinin yolunu açan yasa, resmen onaylandı. Yasa 1 Ocak 2016’da yürürlüğe girecek. Çin Aile Planlaması Komisyonu daha önce yaptığı açıklamada, tek çocuk politikasının kaldırılmasıyla ülke nüfusunun 2030’da 1,45 milyara ulaşacağını ve her yıl ortalama 20 milyon doğumun beklendiğini belirtmişti. Çin’in aile planlaması ve tek çocuk politikası, ülkenin hızlı artan nüfusunu kontrol altına almak için 1980 yılında yürürlüğe girmiş ve kentlerde yaşayan ailelere tek çocuk sınırı getirilmişti. Kırsalda yaşayan çiftlere ise ilk çocuklarının kız olması halinde ikinci çocuğa izin verilmişti.

— YÖK Başkanı Saraç ve Diyanet İşleri Başkanı Görmez İran’da
Yükseköğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, İran ile nano teknoloji başta olmak üzere pek çok alanda işbirliği yapılması konusunda görüş birliğine varıldığını belirtti. Saraç, Tahran’da Bilim ve Teknolojiden Sorumlu İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sorena Settari, Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanı Muhammed Ferhadi ve Ulusal Araştırma Kurumu ile görüşmelerde bulundu. İran’ı ziyaret eden bir başka isim de Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez idi. Görmez, 29. Uluslararası Vahdet Konferansı’na katılmak ve resmi temaslarda bulunmak üzere İran’a gitti. Ümmetin ocaklarına ateş düştüğünü, bunu söndürmek için her müminin, her vicdan sahibi insanın elinden geleni yapması gerektiğini vurgulayan Görmez, “Hazreti İbrahim’in ateşini söndürmeye giden karınca misali, en azından o yolda olmak gerekiyor. Bütün Müslümanların bizi fitne ve ihtilafa götürecek her türlü unsurdan arınması gerekiyor. Önceliği kan ve gözyaşının durmasına vermek gerekiyor. Bu ziyaretimizin tek amacı budur” dedi.

— AB ve Orta Asya Dışişleri Bakanları Astana’daydı
Kazakistan’ın başkenti Astana Avrupa Birliği-Orta Asya Dışişleri Bakanları toplantısına ev sahipliği yaptı. Toplantı Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin katılımıyla gerçekleştirildi. Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan Dışişleri Bakanları ve dışişleri bakan yardımcılarının katıldığı toplantıda, Avrupa Birliği ile Orta Asya ülkeleri arasındaki işbirliğinin durumu ve perspektifleri ile güncel ve bölgesel meseleler ele alındı. Toplantı sonrasında yayınlanan ortak bildiride Avrupa Birliği ile Orta Asya ülkeleri arasındaki ekonomi alanındaki işbirliğinin daha da geliştirilmesi konusunda uzlaşma sağlandığı vurgulandı. Toplantı çerçevesinde, AB ile Kazakistan arasında ortaklık ve işbirliğinin genişletilmesi anlaşması imzalandı. Anlaşma, Avrupa Birliği ile Kazakistan arasındaki ekonomi, ticaret, yatırım, hukuk, güvenlik, insan hakları ve diğer alanları içeren 29 alanda işbirliğini öngörüyor.

— Azerbaycan’da Manat % 48 Değer Kaybetti
Azerbaycan Merkez Bankası, küresel ekonomide yaşanan büyüme sorunu ve petrol fiyatlarındaki büyük düşüş nedeniyle dalgalı kura geçtiğini ilan etti. Merkez Bankası’nın dalgalı kur açıklamasının hemen ardından ülkenin para birimi manat, dolar ve euro karşısında yüzde 48 değer kaybetti. Azerbaycan’da son 10 yıldır dolar 0.78 ila 0.80 manat bandında iken, Azeri Merkez Bankası’nın bir yıl önceki kararı ile rakam 1.05 düzeyine yükselmişti. Ülkede geçen yıl 1.05 manattan işlem gören dolar 1.55 manata, 1.14 manattan işlem gören euro ise 1.68 manata tırmandı. Azerbaycan Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada, dünya ekonomisinde yaşanan kriz ve petrol fiyatlarında yaşanan düşüş nedeniyle, döviz piyasasının ve manat kurunun yeni petrol fiyatlarına uyumlulaştırılmasının zorunlu hale geldiği belirtildi.

— Dağlık Karabağ’da Görüşmeler Sonuçsuz
Azerbaycan ile Ermenistan arasında çeyrek asırdır çözülemeyen Dağlık Karabağ sorununda uzlaşma için İsviçre’de yapılan zirve sonuçsuz kaldı. İsviçre’nin başkenti Bern’de bir araya gelen Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanları İlham Aliev ve Serj Sarkisyan’ın Dağlık Karabağ meselesinin çözümünde anlaşamadıkları bildirildi. Yaklaşık bir saat devam eden Azeri-Ermeni zirve toplantısında tarafların sadece konu ile ilgili kendi pozisyonlarını dile getirdiği öğrenildi. Azeri ve Ermeni liderleri sorunun barışçıl çözümü için ülkesinde biraraya getiren İsviçre görüşmelere direkt olarak katılmadı.

— Makedonya’da Türkçe Bayramı
Makedonya’da Türkçe Eğitim Bayramı kutlandı. 21 Aralık 1944’te kendi dillerinde eğitim hakkı kazanan Makedonya Türkleri 2007 yılında yapılan yasal düzenlemeyle bu günü resmi bayram olarak kutluyor. Makedonya Cumhurbaşkanı Gyorge İvanov, bayram nedeniyle yayınladığı tebrik mesajında, Makedonya’nın “muhteşem bir mozaik” olduğuna işaret ederek Türk toplumunun ülkenin kalkınmasına verdiği katkıyı takdir etti. Kalkandelen belediye meclis üyesi Erkan Ali bayram kutlaması nedeniyle memnuniyetini dile getirerek Kalkandelen Türkleri adına mücadeleyi devam ettirip Türk dilinin Kalkandelen belediyesinde resmileştirmek için çaba göstereceklerini belirtti.

— Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan Savunma Bakanları İstanbul’da Bir Araya Geldi
Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Gürcistan Savunma Bakanı Tinatin Khidasheli ve Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov İstanbul’da bir araya geldi. Üç ülkenin savunma bakanları basına kapalı olarak gerçekleştirilen zirvenin ardından bir basın toplantısı yaptı. Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, “Küresel ve bölgesel diyaloğa hiç olmadığı kadar ihtiyaç duyulan günümüzde Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan arasında tesis edilen işbirliği ve diyalog tüm ülkelere örnek olacak nitelikte olduğunu” kaydetti. Toplantıda konuşan Gürcistan Savunma Bakanı Tinatin Khidasheli, Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan arasındaki işbirliğinin gelecek için oldukça umut verici olduğunu belirterek, “Bölgede huzurun olabilmesi için Türkiye-Azerbaycan ve Gürcistan arasındaki işbirliği çok önemlidir. Umarım 2016’da tüm sorunlarımıza karşı bu üç ülkenin işbirliği daha da derinleşecektir. Terörizme karşı ortak mücadele edeceğiz. Üç ülke arasında daha hızlı karar almak için mekanizmalar oluşturulacak. İlerde olacağımız yer, NATO ve AB olacaktır” dedi. Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov ise görüşlerini, “Askeri işbirliğimiz daha da derinleşecek. Bu üçlü toplantı aynı zamanda bu ülkelerin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine gösterilen saygının da işaretidir” cümleleriyle ifade etti. Bir sonraki üçlü zirvenin Bakü’de yapılacağı kaydedildi.

— TAPI’nin İnşaatına Başlandı

Türkmenistan’dan Afganistan, Pakistan ve Hindistan’a gaz taşıyacak TAPI boru hattının inşaatına başlandı. 2005 yılında Asya Kalkınma Bankası tarafından hazırlanan projenin tarafları Türkmenistan’ın Mary kentinde bir araya geldi. Projeyle Türkmen gazının Hindistan’a kadar ulaştırılması hedefleniyor. Kaynak ise dünyadaki en büyük gaz rezervlerinden birine sahip Galkynysh sahası. Boru hattı buradan bin 800 kilometre uzaktaki Hindistan-Pakistan sınırındaki Fazilka köyüne ulaşacak. İnşaat maliyetinin 7,6 milyar dolar olacağı tahmin edilen ve üç yıl içinde tamamlanması planlanan TAPI boru hattından yılda 33 milyar metreküp gaz taşınacak. Boru hattı Afganistan’ın Kandahar bölgesi ve Pakistan’da Taliban’ın merkezi Quetta gibi bölgelerden de geçecek. 20 yıldır düşünülen projede ilk doğal gaz sevkiyatının 2019 yılında gerçekleştirilmesi bekleniyor.

— Gürcistan Başbakanı Garibaşvili İstifa Etti
2013 yılından bu yana Gürcistan Başkanı olan İrakli Garibaşvili istifa etti. Garibaşvili istifasını “Görevler geçicidir. Sonsuz olan sadece vatan ve Tanrı’dır. Açıkçası benim için görevler değil, ülkeme ve değerli vatandaşlarımıza hizmet etmek önemli. İstifa ediyorum ama ülkemin sadık bir askerisi olmaya devam ediyorum” diyerek açıkladı. Bazı muhalefet partileri ise bu istifanın, 2016 ‘da düzenlenecek seçimlerle ilgili olduğunu; kararın aslında Garibaşvili değil, eski Başbakan İvanişvili tarafından verildiğini ileri sürdü. Gürcistan Anayasası’na göre, iktidar partisi “Gürcü Hayali”, bir hafta içinde cumhurbaşkanına yeni başbakan adayını sunacak. Cumhurbaşkanı, daha sonra yeni başbakanın belirlediği bakanlar kurulu listesini ve programını parlamentoya gönderecek. Yeni hükümetin kurulabilmesi için parlamentonun bir hafta içinde yeni kabineye güvenoyu vermesi gerekiyor. Kabinenin güvenoyu alamaması durumunda cumhurbaşkanı, parlamentoyu feshedip “erken genel seçime” gitme yetkisine sahip. Gürcistan’da İrakli Garibaşvili’nin istifasının ardından başbakanlığa aday gösterilen Giorgi Kvirikaşvili’nin kabinesi meclisten güvenoyu aldı. Ülkenin ikinci büyük kenti Kutayisi’deki meclis binasında bugün yapılan olağanüstü oturumda Kvirikaşvili’nin kabinesine güvenoyu verildi. Parlamento Başkanı Davit Usupaşvili’nin yönettiği olağanüstü oturuma, 150 milletvekilinden 114’ü katılırken, 86’sı, iktidardaki Gürcü Hayali koalisyonunun başbakan adayı Giorgi Kvirikaşvili’nin kabinesine güvenoyu verdi. Oturumda, 28 muhalif milletvekili ise karşı oy kullandı.

— Kazakistan’ın Bağımsızlığının 24. Yılı
Kazakistan Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını elde etmesinin 24. yıl dönümü, ülke genelinde düzenlenen etkinliklerle kutlandı. Kutlamalar kapsamında, ülkenin eski başkenti Almatı’daki Cumhuriyet Meydanı’nda resmi tören yapıldı. Törene katılan yetkililer ve vatandaşlar, Kazakistan’ın bağımsızlığını simgeleyen Bağımsızlık Anıtı önüne gül ve çiçek desteleri bıraktı. Halk, ülkenin çeşitli şehirlerinde düzenlenen tiyatro gösterisi, konser, sergi ve yürüyüşlere yoğun ilgi gösterdi. Kazakistan Cumhuriyeti 16 Aralık 1991’de, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılmasının ardından bağımsızlığını ilan etmişti. Bağımsızlık Günü ise 2001 yılından bu yana kutlanıyor.

— Aliyev, Çin’de İpek Yoluna İmza Attı
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Çin Devlet Başkanı Şi Cinpig’in daveti üzerine Çin’e resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret sırasında Çin’de İpek Yolu’nu yeniden canlandırma amacı taşıyan “İpek Yolu Ekonomik Kuşağı” projesinin teşvikinin yanı sıra havacılık, enerji, ekonomi ve ulaşım gibi alanları kapsayan bir dizi anlaşma imzalandı. İki lider arasındaki görüşmede Çin Devlet Başkanı Şi Cinpig, başta altyapı, iletişim ve enerji alanları olmak üzere tarafların beraber çalışabileceğini vurgulayarak, finans, ulaşım ve güvenlik gibi alanlarda da Çin’in Azerbaycan ile işbirliğini artırmaya istekli olduğunu söyledi. İki ülkenin Kollektif İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı işbirliğini genişletme ihtimali de olduğunu kaydeden Çin Devlet Başkanı, Azerbaycan’ın Şanghay İşbirliği Örgütü’ne “diyalog ortağı” statüsünde katılımının önemine dikkat çekti.

— Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandır Lukaşenko, Türkmenistan’da
Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko Türkmenistan’ın Tarafsızlığı’nın 20. yıldönümü kutlamalarına katılmak ve resmi temaslarda bulunmak üzere başkent Aşkabat’a gitti. Lukaşenko’nun Aşkabat temasları kapsamında, iki ülke arasındaki ticaret hacminin arttırılması yönünde mutabakat sağlandı. İmzalanan anlaşmalar 10 başlık altında toplandı. Liderler resmi görüşmelerden sonra yaptıkları ortak basın açıklamasında karşılıklı olarak iyi niyet ve daha güçlü işbirliği mesajları verdi. Türkmenistan, Belarus’un Orta Asya bölgesindeki en önemli ticari ortağı. Belarus, Türkmenistan’a yük araçları, tarım ve iş makineleri ve çeşitli sanayi ürünleri ihraç ediyor. Ticari ilişkilerde Belarus tarım ve iş makinelerinin ihracat payı büyük. Belarus sermayesi ile Türkmenistan’da halihazırda 1 milyar 146 milyon dolar değerinde 17 proje hayata geçiriliyor.

— Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkmenistan’ı Ziyaret Etti
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 11-12 Aralık’ta Türkmenistan’ı ziyaret etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevkidaşı Gurbangulu Berdimuhamedov ile enerji alanı dâhil olmak üzere ikili iş birliği sorunlarını ele aldı. Erdoğan, Türkmenistan’ın tarafsızlığının 20. yıl dönümü etkinliklerine de katıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi ziyaret için geldiği Türkmenistan’da, Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov tarafından törenle karşılandı. Törenin ardından Erdoğan ve Berdimuhamedov, Oğuzhan Köşkü’nde baş başa görüştü. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “çok değerli kardeşim” diye hitap ettiği Berdimuhamedov’a daveti için teşekkür etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretinin “tarihi önemi” olduğunu kaydeden Berdimuhamedov, “stratejik” olarak nitelediği iki ülke arasındaki ilişkilerin sürekli ilerlediğini söyledi. “Türkmenistan ve Türkiye’nin dünyada refahın ve barışın tesisi için ortak yaklaşımları var” diyen Berdimuhamedov, uluslararası kuruluşlarda birlikte çalışıldığını kaydetti. Berdimuhamedov, Türk şirketlerinin Türkmenistan’da önemli ve büyük projelere imza attığına, kaliteli işler ortaya çıkarıldığına dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu ziyareti Rusya tarafından da dikkatle izleniyor. SU-24 Rus uçağının düşürülmesinin ardından Aşkabat’ın sessiz kaldığına dikkat çeken uzmanlar resmî verilere göre son 20 yıl içinde Türkiye’nin Türkmenistan ekonomisine 24 milyar dolarlık yatırım yaptığına da dikkat çekiyor. İki ülke arasındaki ticaret hacminin 6 milyar doları bulduğunu kaydeden kaynaklar Türkmen-Türk ekonomik ilişkilerine kıyasla Aşkabat ile Moskova arasındaki bağların daha gösterişsiz olduğuna vurgu yapıyor. Aynı kaynaklara göre, Türkmenistan’ın Orta Doğu’daki büyük politikaya ve özellikle de Rusya karşıtı bir politikaya sürüklenmesi de mümkün değil. Ziyaret sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Berdimuhamedov arasındaki müzakerelerde ele alınan en önemli sorun, Türkiye’ye yapılacak doğal gaz sevkiyatı. Türkiye Enerji Bakanı, özel Türk şirketlerinin, Türkmenistan’dan 2 milyar metreküp doğal gazı İran üzerinden satın alacakları konusunda uzlaşmaya vardıklarını açıklamıştı.

— İpek Yolu’nun İlk Treni Gürcistan’da
Çin’den yola çıkan ve Rusya’yı teğet geçen İpek Yolu’nun ilk treni Gürcistan’a ulaştı. Kazakistan ve Azerbaycan topraklarından geçerek Avrupa’ya uzanması gereken bu tren hattı, Çin’den yüklenecek malların nakliye maliyetini önemli ölçüde azaltacak. Gürcistan Başbakanı Irakli Garibaşvili, “Biz çok kısa bir zamanda, yani 8-10 günde Çin’den gönderilen malları Gürcistan’da alabiliriz. Bu mallar yine 3-5 gün sonra Avrupa’ya ulaşacak. Yeni İpek Yolu Asya’dan Avrupa’ya yük taşınmasını beş kez azaltacak muhteşem projedir” dedi. Yakın gelecekte bu trenin Trans-Kafkas ulaşım koridorunu kullanarak Türkiye’ye ulaşması bekleniyor.

— Davutoğlu Bulgaristan’ı Ziyaret Etti

Başbakan Ahmet Davutoğlu Bulgaristan’ı ziyaret etti. Davutoğlu görüşmeleri sonrasında Başbakan Boyko Borisov ile ortak basın toplantısı düzenledi. Davutoğlu, ulaştırma, enerji, tarım, su, Meriç başta olmak üzere ticaret ve yatırımlar alanında Bulgaristan ile her türlü işbirliğine hazır olduklarını ifade etti. Davutoğlu, “Meriç otoyolu dolayısıyla değerli dostumu tebrik ediyorum. Aynı şekilde bizim rüyamız, idealimiz İstanbul’dan Sofya’ya, Sofya’dan da Avrupa’ya gidecek bir hızlı treni gerçekleştirmek. Yine otoyollarla, ulaşım hatlarıyla Bulgaristan ile Türkiye’yi birbirine bağlamaya kararlıyız” dedi. Görüşmelerde her iki ülkeyi de yakından ilgilendiren sığınmacılar konusu da ele alındı. Başbakan Davutoğlu, Sofya’daki temasları kapsamında Bulgaristan Müslümanları Başmüftüsü Mustafa Hacı Aliş’i makamında ziyaret etti.

— Kırımoğlu ve Çubarov Ankara’da
Kırım Tatar Halkının milli lideri, Ukrayna milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ve Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı, Ukrayna milletvekili Refat Çubarov Türkiye’de bir dizi görüşmelerde bulunmak için Ankara’ya geldi. Kırımoğlu ve Çubarov, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Davutoğlu ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü. Görüşmelerde bölgedeki son gelişmeler ele alındı.

— Köroğlu Destanı UNESCO Listesine Alındı
Köroğlu Destanı artık UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili listesinde. Köroğlu’nun tüm Türk dünyasının ortak mirası olarak UNESCO listesine alınması için Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı önderliğinde yürütülen çaba sonuç verdi. Halk ozanı Köroğlu’nun Bolu Beyi’ne karşı mücadelesini anlatan destan, Türk dünyasını birleştiren çok önemli bir ortak değer. Köroğlu, Anadolu’dan Türkmenistan’a, Azerbaycan’dan Kazakistan’a, Kırgızistan’dan Özbekistan’a Türklerin bulunduğu her coğrafyada destanlaşan bir şair, halk ozanı ve yiğitliğiyle tanınan bir kahraman.

— Azerbaycan’da Türk Filmleri Haftası
Azerbaycanlı sinema izleyicisi için Türk Filmleri Haftası düzenlendi. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü’nün ana sponsorluğu, TİKA ve Yunus Emre Enstitüsünün katkılarıyla düzenlenen hafta boyunca “120”, “The İmam”, “Lal Gece”, “Selvi Boylum Al Yazmalım” “Momo Kız Kardeşim”, “Gelin” ve “Kırımlı” filmleri Azerbaycanlı sinemaseverlerin beğenisine sunulacak. Türk Filmleri Haftası’nda ayrıca panel ve söyleşiler de yer alacak. Film gösterimlerinin ücretsiz yapılacağı hafta bugün son bulacak.

— Rusya’da Çalışan Özbekler Azalıyor
Rusya’da çalışan Tacikistan ve Özbekistan vatandaşlarının sayısında son birkaç ay içinde önemli bir azalma olduğu bildirildi. Rusya Federal Göç Servisi yayınlayan rakamlara göre, Kasım ayında Özbek göçmen işçilerin sayısı yüzde 7,4, Taciklerin ise yüzde 7,3 oranında azaldı. Rusya’ya Kırgızistan’dan gelen işçilerin sayısında ise artış gözlendi. Gözlemciler bu durumu Kırgızistan’ın Avrasya Ekonomik Birliğine üye olması ile açıklıyor.

— Tacikistan Dolara Karşı Yuanı Piyasaya Sürüyor
Tacikistan Merkez Bankası Amerikan dolar kurunun sert değişimlerini önlemek için ülkede Çin Yuanının tedavüle çıkarılacağını bildirdi. İlk olarak 1 Milyon Çin yuanı piyasada yerini alacak. Bu tedbir Çin’den mal ithal eden işadamlarına Tacik milli parası Somoni ve Çin Yuanı ile işlem yapma imkanı verecek. Geçen hafta çok sayıda Tacik işadamı ABD doları döviz kuru dalgalanmaları sonucu ciddi zarara uğradı. ABD doları Tacikistan’da son bir yılda Somon karsında yüzde 50 değer kazandı.

— Türkmenistan’da zorunlu Çince ve Japonca Eğitimi

Son yıllarda özellikle enerji sektöründe Çin ve Japonya ile yakın işbirliğine giren Türkmenistan’da bu ülkelerin dilleri lise ve üniversitelerde ikinci dil olarak öğretilecek. Çince ve Japonca dil eğitimi gelecek öğretim yılından başlayarak üniversitelerde zorunlu olacak. Türkmen hükümeti Japonca ve Çince öğretim kadrosunu doldurmak için şimdiden üniversite ve enstitülere talebe almaya başladı. Türkmenistan’da lise ve üniversitelerde yabancı dil olarak İngilizce, Almanca veya Fransızca öğretiyor.

— Bosna Hersek Başkanlık Konseyi Üyelerinin Türkiye Ziyareti
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Dragan Çoviç ve Konsey üyesi Bakir İzetbegoviç, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetlisi olarak 10 Aralık 2015’te Türkiye’ye geldi. Ziyaretin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 20 Mayıs’ta Bosna Hersek’e yaptığı ziyarete iade niteliği taşıdığı belirtildi. Ziyaret kapsamında yapılan görüşmelerde, Türkiye ile Bosna Hersek arasında her alanda mükemmel düzeyde seyreden ikili ilişkilerin, başta ekonomik iş birliği boyutu olmak üzere tüm veçheleriyle ele alınacağı, ayrıca bölgesel ve uluslararası güncel konularda görüş alışverişinde bulunulacağı ifade edildi. Açıklamada Bosna Hersek’in Avrupa ve Avrupa-Atlantik kurumlarıyla bütünleşme hedefinin kuvvetle desteklendiği kaydedildi.

— Azerbaycan’da Hazar Faciası İçin Yas İlan Edildi

Azerbaycan’da, Hazar Denizi’ndeki Güneşli petrol yatağı bünyesindeki 10. platformda 4 Aralık’ta çıkan yangın nedeniyle, 1 günlük ulusal yas ilan edildi. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 6 Aralık tarihinin ülke genelinde ulusal yas ilan edilmesi yönünde karar imzaladı. Öte yandan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, hayatını kaybedenler için Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e taziye mesajı gönderdi.

— 2016 Türk Dünyasında Yusuf Has Hacib Yılı İlan Edildi
2016, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY’a üye ülkelerde Yusuf Has Hacib yılı olarak kabul edildi. Karar ünlü şair ve filozofun doğumunun 1000’inci yılı nedeniyle ve Kırgızistan’ın girişimleriyle alındı.

— Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Azerbaycan’ı Ziyaret Etti
Resmi temaslarda bulunmak için gittiği Azerbaycan’da Cumhurbaşkanı Aliyev tarafından kabul edilen Dışişleri Bakanı Mahmut Çavuşoğlu, Milli Meclis Başkanı Esedov ve Başbakan Rasizade ile görüşmelerde bulundu. Aliyev, Çavuşoğlu’nu kabulünde, Azerbaycan’ın, Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen G20 Liderler Zirvesi’ne davet edilmesinin iki ülke arasındaki dostluk ve kardeşlik ilişkilerinin göstergesi olduğunu belirtti. Çavuşoğlu daha sonra Azerbaycan Milli Meclis Başkanı Esedov ile görüştü. Esedov görüşmede Türkiye ve Rusya ilişkilerinde son günlerde yaşanan gelişmelerden tedirgin olduklarını söyledi. Türkiye’nin Azerbaycan için dost ve kardeş ülke, Rusya’nın da önemli bir komşu olduğunu hatırlatan Esedov, “Arzu ediyoruz ki, iki ülke arasındaki gerginlik en kısa zamanda ortadan kalksın. Azerbaycan da bu yönde ne yapılması gerekiyorsa hazırdır” dedi. Çavuşoğlu ise, konuya ilişkin şunları söyledi: “Biz uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarımızı kullandık. Sınırlarımızı ihlal eden, milliyeti belli olmayan bir uçak. Uyarılara cevap vermedi. Rus uçağı olduğu da belli değildi. Biz gerginlikten yana değiliz. Bu sorunu diplomatik yolla aşacağımızı düşünüyoruz. Aynı anlayışı komşumuz, dostumuz Rusya’dan da bekliyoruz. Sağduyulu açıklamalar ve davranışlar bekliyoruz. Lavrov’la da telefonla görüştüm. Önümüzdeki günlerde Belgrat’ta görüşme hususunda hemfikir olduk. Tansiyonun düşeceğini düşünüyorum. Bu konuda kardeş Azerbaycan’ın objektif ve dengeli tutumunu da takdirle karşılıyoruz.” Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu temasları kapsamında Başbakan Artur Rasizade ve mevkidaşı Elmar Memmedyarov’la biraraya geldi. Çavuşoğlu, Memmedyarov ile görüşmesinde Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı’nın inşasında hiçbir sıkıntı olmadığını, tüm adımların zamanında atıldığını söyledi. Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattında da önemli bir aşamaya gelindiğini bildiren Çavuşoğlu, Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan Dışişleri Bakanları Toplantısı’nı aralık ayında Gürcistan’da gerçekleştireceklerini bildirdi.

— Kırgız Milli Şairi Alıkul Osmonov Doğumunun 100. Yılında İstanbul’da anıldı
Kırgız Milli Şairi Alıkul Osmonov, doğumunun 100. yılında Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ve Kırgızistan İstanbul Başkonsolosluğu tarafından düzenlenen anma programıyla anıldı. Program TİKA ve Zeytinburnu Belediyesi’nin katkılarıyla gerçekleşti. İstanbul’da düzenlenen anma programı Alıkul Osmonov’un hayatıyla ilgili fotoğraflardan oluşan serginin açılışıyla başladı. Programa Osmanov’un hayatını anlatan kısa film gösterimi ve açılış konuşmalarıyla devam edildi. Programda bir de panel düzenlendi. Alıkul Osmonov’un Kırgız Edebiyatı’ndaki Yeri, Şiirlerinde kullandığı temalar, Dünya Edebiyatı Ekseninde Kırgız Edebiyatı’nın yeri gibi konular tartışılırken, programda ayrıcı Alıkul Osmonov’un şiirlerinden oluşan bir dinleti de yer aldı.

— Başbakan Davutoğlu KKTC’de
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda ortak bir basın toplantısı düzenledi. Davutoğlu, basın toplantısında, “AB-Türkiye Zirvesi’nde de açıkça ortaya çıktığı gibi Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileri son derece olumlu atmosferle yeni bir döneme girmiş bulunuyor. Orada gördüğümüz olumlu atmosferin adaya da yansıyıp, tarihin derinliğinden bu yana Avrupa halkları arasında yer alan Türklerin, Yunanlıların ve Rumların hep beraber yine Avrupa kıtası içinde birlikte bir barış havzası oluşturması yönünde adım atmalarının vaktinin geldiğini biz de düşünüyoruz” dedi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı da yaptığı açıklamada, “Kıbrıs’ta bir çözüm, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile olan ilişkilerini de geliştirecek. Kıbrıs’ta bir çözüm, Doğu Akdeniz’de olası enerji kaynaklı gerginlikleri bertaraf edecek. Ve enerji koridorunun Türkiye üstünden geçerek Avrupa Birliği’ne yönelmesiyle, Kıbrıs’ta gerginlik yerine yeni bir iş birliği ruhunun doğacağını ve Doğu Akdeniz’de istikrara ciddi katkı yapacağını değerlendiriyorum” dedi. Akıncı, Avrupa Birliği ile Türkiye arasında yeni bir açılımın doğmasının ülkeleri açısından da sevindirici olduğunu belirtti. Öte yandan Başbakan Ahmet Davutoğlu, Yunus Emre Türk Kültür Merkezi’nin açılışını da yaptı. Davutoğlu, “Kıbrıs’ta bu merkezi kurarken onlara güzel dilimizi tanıtmak için kurmuyoruz. Güzel dilimizin Kıbrıs ağzını öğrenmek için kuruyoruz. Türkçe’nin en güzel ağızlarından biri de Kıbrıs’ta konuşulur” dedi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başbakanı Ömer Kalyoncu ile de bir araya gelen Başbakan Davutoğlu, “Müzakere sürecini yakından takip ediyoruz. İki kesimliliğe ve siyasi eşitliğe dayalı adil çözüm gerçekleştirecek bir zemin oluşur inşallah ama ne surette olursa olsun Türkiye Cumhuriyeti her zamankinden daha güçlü olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve hükümetinin yanındadır” dedi.

— NATO’dan Karadağ’ın Üyelik Talebine Onay
NATO’ya üye 28 ülkenin daimi temsilcileri Karadağ’ın İttifak’a üyeliğine onay verdi. Üye devletlerin temsilcilerinin alkışları arasında yapılan duyuruda NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Bu, tarihi bir karar. Bugün hem Karadağ hem Batı Balkanlar hem de NATO için güzel bir gün. Bu karar, çok güzel bir ittifakın başlangıcı” dedi. Karadağ, aylar sürebilecek katılım sürecinin ardından ittifakın 29. üyesi olacak. Arnavutluk ve Hırvatistan’ın 2009 yılında katılımının ardından NATO’nun Balkan ülkelerinden birine yaptığı bu ilk davete, Rusya’nın karşı olduğunu biliniyor.

— 2016 Türk Dünyası Kültür Başkenti Şeki Oldu

İpekyolu’nu takip eden her seyyah, tüccar, âlim ya da dervişin uğrağı Şah-ı Can, yani ‘Şahların Gözdesi’ olarak anılan Merv şehrinde gerçekleştirilen 33. Dönem Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY Daimi Konsey Toplantısı’nda, katılımcı kültür bakanlarının oylaması sonucu Azerbaycan’ın Şeki şehri, 2016 Yılı Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak belirlendi. Şeki, Azerbaycan’ın en eski şehirlerinden ve önemli turistik bölgelerinden biri.

— Başbakan Davutoğlu Azerbaycan’ı Ziyaret Etti
Başbakan Ahmet Davutoğlu, 3-4 Aralık günlerinde Azerbaycan’a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret kapsamında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile baş başa ve heyetler arası görüşmeler gerçekleştiren Başbakan Davutoğlu, daha sonra Başbakan Artur Rasizade ile de bir araya geldi. Görüşmelerde ikili ilişkiler ile Yukarı Karabağ ihtilafı başta olmak üzere bölgesel ve uluslararası gelişmeler kapsamlı şekilde ele alındı.