Türk Dünyasında Ayın Gündemi (Temmuz 2012)

— Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-Moon Balkan Ülkeleri Gezisi kapsamında Kosova’yı ziyaret etti. Kosova’daki temaslarının ardından Makedonya’ya geçen Genel Sekreter; Bosna Savaşı sırasında Birleşmiş Milletler’in güvenli bölge ilan etmesine rağmen soykırıma sahne olan Srebrenitsa’yı ziyaret etti… Potoçari Anıt Mezarlığı’nda duygusal bir konuşma yapan Ban Ki Moon, Birleşmiş Milletler burada korunmaya muhtaç olanların korunmasında başarısız oldu.” itirafında bulundu.

— Diyanet İşleri Başkanlığı’nca düzenlenen “İslam Dünyası Dini Liderleri Ramazan’da İstanbul’da buluşuyor” etkinliği 28–30 Temmuz tarihleri arasında gerçekleşecek… Etkinlikte, 14 ülkeden din adamı, bakan, bakan yardımcıları ve gazetecilerin bulunduğu 80 konuk, iki gün boyunca İstanbul’da ağırlanacak

— Türkmenistan’ın dünya doğalgaz rezervlerinin yüzde 11.7’sine sahip olduğu açıklandı. Bir petrol şirketinin açıkladığı yıllık dünya enerji raporuna göre Türkmenistan, 24.3 trilyon metreküp doğalgaz rezervi ile dünya sıralamasında dördüncü… Türkmenistan halen Rusya, İran ve Çin’e doğalgaz ihraç ediyor.

— Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov ile telefonla görüşen Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Türkmen lideri Türkiye’ye davet etti. Berdimuhamedov’un ağustos başında Türkiye’ye gelmesi bekleniyor… Liderlerin telefon görüşmesinin ana konusu ise, iki ülke arasındaki karşılıklı çıkar ve güvene dayalı ilişkilerin durumu oldu…

— İstanbul Bayrampaşa Belediyesi’nin “Kardeşlik Sınır Tanımaz” sloganıyla 8. kez yola çıkan “Bereket Konvoyu” 9 ülkedeki 22 kentte iftar vermek için bir kez daha Balkanlarda… Bosna’daki ilk iftar yemeğini Zenitsa kentinde düzenleyen konvoy, 1995 yılında 8 bin Boşnak’ın katledildiği Srebrenitsa’da 2 bin kişiye iftar verdi.

— Kırgızistan, ülke tarihinde en kapsamlı vize açılımını hayata geçirdi… Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev’in imzaladığı kararname, 44 ülkenin vatandaşlarına 60 günlüğüne vize muafiyeti getiriyor… Kırgızistan’da turizmi geliştirmeyi ve bu yolla ülke ekonomisini kalkındırmayı amaçlayan yeni uygulamayla, ülkeye gelecek yabancı sayısında önemli artış olması bekleniyor.

— Kırgızistan Başbakanı Ömürbek Babanov, çalışma ziyareti için gittiği Rusya’nın başkenti Moskova’da Başbakan Dmitriy Medevedev ile görüştü. Kırgızistan Başbakanlığı Basın Merkezi’nden yapılan yazılı açıklamada; görüşmelerde, Rusya ile Kırgızistan arasındaki ticari, ekonomi, kültür ve yardım konularının ele alındığı belirtildi. Medvedev’in, Kırgızistan’ın Rusya’ya olan 500 milyon dolar borcunu hatırlatarak, Kırgızistan’dan bu borcun ödenmesini istediği de görüşmeye dair bilgiler arasında.

— Güney Asya ülkelerinden Myanmar’ın Arakan eyaletindeki Müslümanlar kıyımla karşı karşıya… Müslümanları bölgeden çıkarmak isteyen Budistler onlarca yıldır şiddet ve baskı uyguluyor. Baskı ve zulümden kaçarak Bangladeş’teki sınır kamplarına sığınan Müslümanlar, zor şartlarda hayatta kalmaya çalışıyor. Avrupa Birliği, yaşanan şiddeti durdurmak için, bölgeye ekip göndereceğini açıkladı…

— Kırım Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti Akmescit’te, “5. Dönem Kırım Tatar Milli Kurultayı”nın 4. toplantısı yapıldı. Toplantının en önemli gündem maddesi 28 Ekim’de yapılacak Ukrayna Parlamentosu seçimleri idi. Kurultay delegeleri, halen Ukrayna Parlamentosunda Kırım Tatarlarının tek temsilcisi olan Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Abdülcemil Kırımoğlu ile Meclis 1. Başkan Yardımcısı Refat Çubarov’un aday olarak gösterilmesine karar verdi.

— Türkiye ile diplomatik ilişkilerinde yaklaşık 10 yıldır mesafeli bir politika izleyen Özbekistan’dan, Türkiye’ye övgü dolu mesajlar var. Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a Ramazan ayı dolayısıyla tebrik mektubu gönderdi. Bu bilgiyi ulaştıran Özbekistan’ın Ankara Büyükelçisi Ulfat Kadirov; Türkiye’nin Özbekistan için dost ve kardeş ülke olduğunu ve gelecekte çok parlak bir ülke olacağını ifade etti.

— Türk Konseyi 2. Liderler Zirvesi ve Türk Konseyi Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı, 22–23 Ağustos’ta Bişkek’te yapılacak. Kırgızistan’da gerçekleştirilecek Türk Konseyi 2’inci Liderler zirvesinin ana konusu ”eğitim, bilim ve kültürel işbirliği” olarak belirlendi…

— Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Kırımlı’nın “Türkiye’deki Kırım Tatar ve Nogay Köy Yerleşimleri” adlı kitabı okuyucuyla buluştu. Hakan Kırımlı, bu kapsamlı çalışmasında, Kırım Tatarlarının ve Nogayların Türkiye’de yaşamış oldukları köyleri, bu toplulukların geçmişteki ve bugünkü dağılımını ortaya koyuyor.

— 52 ülkeden 210 filmi yaklaşık 100 bin izleyiciyle buluşturan 18. Saraybosna Film Festivali sona erdi. Festivalde, Romanyalı yönetmen Radu Jude imzasını taşıyan “Ailemizdeki Herkes” “En İyi Film” seçilerek, festivalin sembolü olan “Saraybosna’nın Kalbi”ni kazandı. Festivalde yarışan 3 Türk filminden biri olan ve yönetmenliğini Emin Alper’in yaptığı “Tepenin Ardı” ise “Jüri Özel Ödülü”ne layık görüldü…

— Resmi ziyaret amacıyla Pakistan’a giden Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cemil Çiçek, Pakistan Cumhurbaşkanı Asıf Ali Zerdari ve Başbakan Raja Pervez Eşref ile bir araya geldi. Meclis Başkanı Çiçek, görüşmelerin ardından; projesi Türk mimar Vedat Dolakay tarafından çizilen Kral Faysal Camisi ve Pakistan Kültür Müzesi’ni ziyaret etti.

— Türkiye, Ermenistan’ın işgali altındaki “Azerbaycan’ın Yukarı Karabağ bölgesinde”, 19 Temmuz’da yapılan başkanlık seçimleri sonuçlarını tanımayacağını açıkladı. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı ise, Yukarı Karabağ’da yapılan ”sözde başkanlık seçiminin” uluslararası hukuk ilkelerine zıt olduğunu bildirdi. Avrupa Birliği Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton’un yazılı açıklamasına göre, Avrupa Birliği de bu seçimin sonuçlarını tanımayacak…

— Türk Hava Yolları, Azerbaycan’ın başkenti Bakü ve Nahçıvan’dan sonra, Gence seferlerine de başlıyor. 31 Temmuz’da Nahçıvan bağlantılı olarak gerçekleştirecek seferler Salı, Perşembe, Cumartesi ve Pazar günleri olmak üzere haftada 4 gün karşılıklı yapılacak…

— Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin; Suriye’de artan şiddet olayları ve düşürülen Türk jetini görüşmek üzere bir araya geldi… Erdoğan görüşmenin ardından yapılan basın toplantısında Suriye’nin bölünmesine kesinlikle karşıyız” dedi. Düşürülen jetle ilgili ise bilgi paylaşımı olduğunu ama belge paylaşımı olmadığını söyledi.

— Savunma Bakanı İsmet Yılmaz Gürcistan’ı ziyaret etti… Gürcü mevkidaşı Dimitri Şaşkin ile bir araya gelen İsmet Yılmaz, Gürcistan savunma bakanlığına gelişinde törenle karşılandı. Bakanların ikili görüşmesinde bölgesel güvenlik, savunma, askeri eğitim alanlarında işbirliği konularının ele alındığı bildirildi.

— Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan ulaştırma bakanları, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi kapsamında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de bir araya geldi. Altyapısı tamamlanmak üzere olan demiryolu hattının, 2014 yılı başında yük ve yolcu taşımaya başlaması planlanıyor.

— Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik ve beraberindeki heyet, Bakü’de düzenlenen “Türkiye-Azerbaycan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ortak Daimi Komisyonu”nun 7. toplantısına katıldı. Yapılan görüşmelerin ardından, iki ülke arasındaki çalışma hayatı ilişkilerini düzenleyen “Çalışma ve sosyal güvenlik alanındaki işbirliğinin geliştirilmesi” protokolü imzalandı.

— Amerika Birleşik Devletleri Meclisi üyesi Dan Burton başkanlığındaki heyet; Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan’ı ziyaret etti. Heyetin, Devlet başkanları ile yaptığı görüşmelerin ana konusu ise Afganistan oldu. Washington’dan askeri alanda ciddi destek sözü alan Tacikistan’ın, topraklarındaki “Aydi” askeri havalimanını Amerika’ya kullandırmaya hazırlandığı belirtiliyor.

— Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri Lamberto Zannier; Güney Kafkasya turuna Azerbaycan’ı ziyaret ederek başladı. Haydar Aliyev Havaalanı’nda basın mensuplarının sorularını cevaplayan Zannier’in gündeminde Karabağ sorunu vardı. “Azerbaycan ve Ermenistan arasında güven ortamını artıran her adım olumludur” diyen Zannier, Bakü’de Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ve Milli Meclis Başkan Yardımcısı Ziyafet Askerova ile görüştü… Azerbaycan’daki temaslarını tamamlayan Genel Sekreter daha sonra Gürcistan ve Ermenistan’a geçti…

— Bosna savaşı sırasında, Srebrenitsa kentinde Sırp Birliklerince yapılan soykırımın üzerinden 17 yıl geçti… 11 Temmuz 1995’te yaşanan soykırımın 17. Yıldönümü Anma Törenleri kapsamında, kimlikleri daha önce tespit edilen 520 kurbanın cenazesi, kılınan cenaze namazının ardından toprağa verildi. Potoçari Anıt Mezarlığı’nda gerçekleştirilen törene Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ da katıldı… Katliamın 17. Yıldönümünde, Genç Boşnaklar Derneği de İstanbul Taksim Meydanı’nda, kahve fincanlarıyla bir anma töreni düzenledi… Törene katılan Haluk Levent de öğrencilere destek verdi.

— Tatar Türkleri, milli bayramları “SABANTUY”u bir kez daha coşkuyla kutladı… Çilebe kentindeki kutlamalara Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov ve Başkurdistan Cumhurbaşkanı Rüstem Hamitov’un da aralarında bulunduğu çok sayıda yetkili katıldı… Halkın büyük ilgi gösterdiği kutlamalarda, dans gösterileri yapıldı, konuklara Tatar yemekleri ikram edildi. Tatar Türklerine ait renkli yaşam kültürünün yansıtıldığı etkinliklerden biri de bu bayramın vazgeçilmezi olan at yarışları idi…

— Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ Srebrenitsa soykırımının 17. yıl dönümünü anma törenlerine katılmak için Bosna Hersek’teydi… Bozdağ törenin ardından, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı’nın yenilenen Saraybosna ofisini ziyaret etti. Çalışmalar hakkında bilgi alan Bozdağ, Bosna-Hersek’teki Osmanlı zamanından kalan eserleri koruma ve kollamanın çok önemli olduğunu vurguladı.

— Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 18 Temmuz’da; Suriye’deki mevcut yönetime tam destek veren Rusya’ya kritik bir ziyaret gerçekleştirecek. Türk jetinin Suriye tarafından düşürülmesinin ardından gerçekleştirilecek ziyaret, ülkede tırmanan şiddetin durdurulması açısından da önem taşıyor. Başbakan Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin ile yapacağı doğrudan görüşmede, Türkiye’nin, Esad rejimine yönelik uyarıları ve Türk uçağının düşürülmesinin ardından gelinen son nokta ele alınacak…

— Türk Hava Yolları, Moğolistan’a ilk seferini gerçekleştirdi… İstanbul- Ulan Batur arasındaki seferler haftada 3 gün karşılıklı olarak yapılacak. Türk Hava Yolları,  Kırgızistan’ın güneyinde 2010 yaşanan etnik çatışmalarla adından söz ettiren Oş vilayetine de tarifeli seferler başlatıyor. Şehre yapılan ilk uluslararası uçuş olarak kayda geçecek olan Oş seferleri 17 Temmuz’da başlıyor…